Projectmanagement in de bouw: van tekening tot uitvoering
Een bouwproject succesvol afronden begint bij de basis. Dat wil zeggen dat je de regie in handen hebt vanaf het moment van de eerste schetsen en de eerste conceptcontracten.
Met goed bouwprojectmanagement voorkom je onduidelijkheden en zorg je voor een strakke planning en optimale communicatie tussen alle betrokkenen.
Wat is bouwprojectmanagement?
Eigenlijk kun je zeggen dat een bouwproject, hoe groot of hoe klein ook, niet zonder projectmanagement kan. Er zijn veel partijen bij de bouw betrokken en het is belangrijk dat je hier goede sturing aan geeft.
Een bouwprojectmanager is hoofdverantwoordelijke en heeft niet alleen de touwtjes in handen, maar kent bovendien alle details. Daardoor kan hij een bouwproject in goede banen leiden.
De klant mag erop vertrouwen dat het bouwproject conform begroting wordt uitgevoerd en dat het bovendien voldoet aan alle eisen, zowel bouwkundig als op het gebied van wet- en regelgeving.
Bouwprojectmanagement wordt in alle sectoren toegepast, dus zowel in commerciële bouwprojecten, woningbouwprojecten en projecten in industriebouw.
Wat zijn de verantwoordelijkheden van de bouwprojectmanager?
Bouwprojectmanagement concentreert zich in eerste instantie op het bewaken van de scope, de tijd en het budget van het project. Dit betekent dat bepaalt wat de omvang of scope van het project is, wat de globale planning of doorlooptijd is en dat je een begroting opstelt met een raming van de totale kosten waarover je moet onderhandelen.
De budgettering hangt samen met de uitvoering. Naast het opstellen van werkschema’s, het bepalen van de bouwmethode en samenwerking met de betreffende specialisten, is een strakke planning van groot belang.
Lees ook: de voordelen van een masterplanning voor jouw bouwproject.
Daarnaast zijn andere zaken ook van essentieel voor een soepel verloop van een bouwproject. Denk daarbij aan communicatie tussen de verschillende betrokken partijen. Dit zijn niet alleen de opdrachtgever en de uitvoerder of aannemer. Je hebt ook te maken met overheidsinstellingen of omwonenden. Tot slot is de bouwprojectmanager ook de aangewezen persoon om de mensen te monitoren die het werk uitvoeren.
De fases van bouwprojectmanagement
Om het hele bouwproject in goede banen te leiden, vraagt projectmanagement in de bouw om een gestructureerde planning. Je kunt BPM en daarbij een bouwproject in een aantal fases indelen. Dit is noodzakelijk om de vastgestelde duur van het project niet te overschrijden.
1. Haalbaarheid onderzoeken met project initiatie
Om er zeker van te zijn dat het project uitvoerbaar is, definieer je in deze fase het einddoel. Hierbij stel je ook de vraag of het project haalbaar is. Als er onduidelijkheden zijn, kun je in deze fase eventueel een haalbaarheidsonderzoek instellen.
Op basis van de uitkomsten doe je noodzakelijke aanpassingen aan het originele concept en stel je een definitief plan op. Dit leg je vast in een PID, een project initiatie document. Dit document is leidend gedurende het hele bouwproject.
2. Een duidelijke strategie in de voorbereidingsfase
Heb je de doelen van het bouwproject vastgesteld, dan is het tijd om een goede planning en bijbehorende bouwstrategie te maken. Dit is een dynamisch proces, omdat het project over een langere periode loopt en er onvoorziene omstandigheden plaats kunnen vinden die het project en de bouw beïnvloeden.
Toch is het noodzakelijk dat je voor de start afspraken maakt over de tijdsindeling, de middelen die je wilt inzetten en de kosten die ermee gepaard gaan.
Voor een goed en overzichtelijk verloop, handhaaf je de vastgestelde doelen uit de planningsfase. Deze baseer je op de scope, waaruit duidelijk blijkt wat de omvang van het project is. Maar ook wat de beperkingen of gevaren kunnen zijn.
Dit stelt je in staat definitief te bepalen wat de verwachtingen zijn bij het project en ook wat er niet wenselijk is. Op grond hiervan stel je de tijdsplanning, het budget en een bouwstrategie vast.
Door vervolgens alle activiteiten op te splitsen in subactiviteiten (Work Breakdown Structure, oftewel een WBS), krijg je een overzichtelijke checklist van alle onderdelen die relevant zijn voor het betreffende bouwproject.
Samen met de risico-inventarisatie en het communicatieplan is het WBS de blauwdruk voor het bouwproject.
3. Kostenbeheersing en toezicht tijdens de uitvoeringsfase
Overschrijding signaleren van het vastgestelde budget van het bouwproject is van groot belang. Daarom houd je als bouwprojectmanager tijdens het hele proces de ontwikkelingen scherp in de gaten. En waar nodig onderneem je direct actie.
Het is van groot belang dat je vanaf de eerste dag strak stuurt op de handhaving van het budget en in de gaten houdt of de ter beschikking staande middelen efficiënt en op de juiste manier worden ingezet door de uitvoerders van de werkzaamheden.
Lees ook: Het belang van kostenbeheersing in projectmanagement
4. Het opstellen van een projectrapport in de opleveringsfase
In de opleveringsfase stel je een projectrapport op. Het doel hiervan is om zowel de goed verlopen onderdelen als zwakke onderdelen terugkomen. Deze analyse is waardevol voor de toekomst. In dit projectrapport neem je ook de eindbegroting op en benoem je of er nog openstaande en onafgewerkte activiteiten zijn.
Tijd en budget
Een goede planning en het in de hand houden van het vastgestelde budget zijn de pijlers waar goed bouwprojectmanagement op draait. Dit leidt niet alleen tot een voorspoedig verloop van het traject, maar ook tot een eindresultaat waar alle betrokken partijen tevreden over zijn.
Een goede planning met overzichtelijke deadlines is dan ook essentieel, of het nu gaat om eenmalige taken of periodieke taken.
Er zijn een aantal verschillende methodes om deze planning te bewaken, waarbij de focus ligt op een efficiënte inzet van de juiste middelen of het constructief indelen van de tijd.
Andere aandachtspunten bij bouwprojectmanagement
Behalve dat een bouwprojectmanager moet beschikken over organisatorische kwaliteiten, financiële kennis moet hebben en goed moet kunnen plannen, is het ook belangrijk dat hij juridische kennis heeft.
Met alle betrokken partijen, van aannemer tot lokale overheden, sluit je contracten. Deze contracten moet je opstellen en daar heeft de bouwprojectmanager ook een rol in. Dat geldt niet alleen voor de aannemerscontracten, maar ook voor de inkoopcontracten van de verschillende materialen en specialisten.
Daarnaast is het noodzakelijk dat je op de hoogte bent van de regels over verzekeringen, veiligheid en wetten als de Wet Kwaliteitsborging in de bouw. Een goed projectmanagement in de bouw voorziet dus in een team van deskundigen die gedurende het hele project de projectmanager hierin begeleiden en adviseren.
Het belang van projectmanagement in de bouw
Met bouwprojectmanagement geef je op een duidelijke manier invulling aan een bouwproject. Hierbij werk je met een duidelijke planning, een kostenbegroting en een bouwstrategie. Dit alles stelt je in staat om vroegtijdig obstakels te signaleren en hierop direct actie te ondernemen.
Je werkt efficiënt en houdt de communicatie tussen alle betrokken partijen duidelijk, zodat er sprake is van een optimale samenwerking. Bouwprojectmanagement is daarom onmisbaar bij zowel grote als kleine bouwprojecten.
Lees ook: De 10 belangrijkste verantwoordelijkheden van een bouwprojectmanager
Wil jij ook ontdekken hoe Simjo jouw bouwproject ondersteunt?
Meld je dan aan als Simjo tester. Wij houden je op de hoogte over de ontwikkeling van Simjo en jij mag als één van de eersten nieuwe functionaliteiten in gebruik nemen.
